Habana mi amor

Απάνω στη κάσα της παλιάς πόρτας, ίσα που διακρίνεται ένα ξεθωριασμένο Venceremos γραμμένο με κόκκινο μαρκαδόρο. Ο τοίχος είναι βαμμένος σ’ ένα πράσινο λαδί σχεδόν άρρωστο. Ανεβαίνουμε αργά τα λιγοστά σκαλιά και προχωράμε κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Che. Μπαίνουμε σε μια στενόμακρο δωμάτιο, σαν μεγάλο χωλ κάπως, όπου γυναίκες κόβουνε καπνό με κοφτερά λεπίδια. Σε μια ζυγαριά τον ζυγίζουν και συνεχίζουν να κόβουν. Ένας ψηλός ξερακιανός μου φαίνεται πως μ’ ακολουθεί…!? Πλησιάζει προσεκτικά. Μου δίνει στο χέρι σχεδόν ένα πούρο για ένα δολάριο. Η συναλλαγή μας γίνεται στο φτερό μα ο κομισάριος της φάμπρικας μας παίρνει πρέφα. Την στρίβουμε γρήγορα και μπαίνουμε σε μια πολύ μεγάλη αίθουσα. Καθισμένος ψηλά σε μια έδρα κάποιος στο βάθος διαβάζει στο μικρόφωνο ένα βιβλίο. Εργάτες κι εργάτριες δουλεύουν δίχως ένταση επάνω σε ξύλινους πάγκους. Σε ορισμένες τελείες της αφήγησης χειροκροτούν ξεσπώντας σε επιδοκιμασίες! Ο κακός τύπος εμφανίζεται και πάλι. Με ακτινοσκοπεί από μακριά. Οι έλικες της οροφής γυρνούν δραματικά αργά. Τώρα περνάμε ιδρωμένοι σ’ ένα χλωμό διάδρομο. Στον τοίχο υπάρχει η φωτογραφία ενός μικρού παιδιού. Υπόθεση Elian González. Κάτω από το κάδρο είναι στοιβαγμένα και σφραγισμένα κουτιά με πούρα που περιμένουν το μέτρημα. Νομίζω τελειώσαμε. Ας κατέβουμε λοιπόν κάτω. Σε λίγο θα φύγουν μαζί μας κι οι τελευταίοι επισκέπτες. Ο ήλιος καίει στη πλατεία μα εμείς του ξεφεύγουμε μέσα στις γειτονιές. Μας υποδέχονται κοπέλες με κάτασπρα δόντια ενώ λίγο πιο πέρα μας περιμένουνε μόρτηδες λαθρέμποροι. Προχωράμε.. Ένα καμιόνι γεμάτο κασόνια στη καρότσα του μας κλείνει το δρόμο. Φέρνει μπουκάλια με ρούμι! Καταλήγουμε κι εμείς στη Floridita για ένα παγωμένο daiquiri και μια entrevista από τον Hemingway. Αργότερα βγαίνουμε πάλι στη Paseo de Marti. Σταματήσαμε μια γυαλοκοπημένη σεβρολέτα. Avenida del Malecón por favor. Σ’ αυτή τη πόλη το απόγεμα φτάνει πολυ αργά. Η θάλασσα όμως είναι ήρεμη τώρα. Φιγούρες αγκαλιάζονται στο ρόδινο φόντο του ορίζοντα κι είναι η ώρα που η Αβάνα φουσκώνει τα χαραγμένα της μάγουλα. Τα πνευμόνια της πονούν και στο λαιμό της οι φλέβες κοντεύουν να σπάσουν. Κι έτσι όπως ξεχύνεται η μουσική της απ’ τις τρομπέτες της προκυμαίας, γλυκαίνει για λίγο τη δίψα μας…

• Πριν πάτε

1. Για την είσοδό στη Κούβα χρειάζεστε Visa (η λεγόμενη τουριστική κάρτα, την οποία μπορείτε να προμηθευτείτε από τη πρεσβεία ή από τον πράκτορα που θα πάρετε τα εισιτήριά σας, ή μέσα στο αεροπλάνο (μερικές αεροπορικές εταιρείες δεν την διαθέτουν, αντίθετα τη ζητούν (!?) από τους ταξιδιώτες πριν την επιβίβαση). Μπορείτε επίσης να την πάρετε κατά την άφιξή σας σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο της Κούβας, πληρώνοντας βέβαια το αντίτιμο που της αναλογεί. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε φυσικά, είναι να την προμηθευτείτε από τη πρεσβεία της Κούβας στην Αθήνα: Σοφοκλέους 5 Φιλοθέη τηλ. 210-6855550 & 210-6842807 • more infos • δείτε εδώ την διαδικασία που ακολουθείται στο αεροδρόμιο κατά την άφιξη των ταξιδιωτών. Επίσης πρέπει να γνωρίζετε πως θα πρέπει κατά την άφιξή σας να διαθέτετε και να επιδείξετε ασφάλεια ιατρικής περίθαλψης (οι αμερικάνικες εταιρείες δεν αναγνωρίζονται). Ακόμα και αν δεν έχετε όμως, μην ανησυχείτε γιατί θα αγοράσετε (υποχρεωτικά) επί τόπου στο αεροδρόμιο • infos • Asistur
2. Δεν χρειάζεται να κάνετε κάποιο εμβόλιο, ωστόσο βέβαια ενημερωθείτε και από το Travel Doctor. Φροντίστε φυσικά να έχετε στο ταξίδι μαζί σας ένα πλήρες medical kit και ειδικά εάν ακολουθείτε κάποια αγωγή, προμηθευτείτε εγκαίρως εκείνα τα φάρμακα που σας έχει δώσει ο γιατρός σας. Βεβαίως να αποφύγετε τα ωμά λαχανικά, να πίνετε μονάχα εμφιαλωμένο νερό και όπως πάντα, να θυμάστε να παραγγέλνετε τα ποτά σας χωρίς παγάκια.

• Πότε να πάτε

Μια καλή περίοδος για να πάτε στην Αβάνα είναι γύρω στον Απρίλιο, όταν η θερμοκρασίες είναι πολύ καλές και οι βροχές λίγες • Cuba Climate. Έχετε επίσης υπ’ όψιν σας, πως η Κούβα βρίσκεται μέσα στη ζώνη των κυκλώνων. Αυτό δε το καιρικό φαινόμενο που πολλές φορές έχει καταστροφικές συνέπειες, διαρκεί απ’ τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο (δείτε το ιστορικό των κυκλώνων στη Κούβα) • NOAA Ηurricane Center • Havana weather forecast • Santiago de Cuba weather forecast

• Local Time

-7 ώρες από την Ελλάδα

1. Ιberia (από Μαδρίτη)
2. Air Europa (από Μαδρίτη)
3. Air Berlin (πτήσεις για Varadero, 140km από την Αβάνα)
4. Air France (από Παρίσι)
5. Condor airlines (από Φρανκγφούρτη)

• Links

La Habana • Havana guide • Cuba-i-sm • Cuba Junky • welcome to Cuba • Cuba maps • Havanatravelnetwork-hotels • Cubanacan hoteles • CubaCasasNet • Casa Particular (private house) • Rex car hire • Diving info • General infos

• CUBAN Currencies (importante)

Στη Κούβα κυκλοφορούν δύο ειδών χαρτονομίσματα. Το peso convertible (CUC) και το απλό peso (CUP). Το πρώτο χρησιμοποιείται από τους τουρίστες σε όλες τις συναλλαγές. Eίναι ανταλλάξιμο με το Euro (σας συμφέρει να έχετε Euro και όχι USA dollars) στις τράπεζες, τα ανταλλακτήρια του αεροδρομίου και τα ξενοδοχεία (η προμήθεια στα ξενοδοχεία είναι μεγαλύτερη). Μην το ανταλλάξετε ποτέ on the street με άτομα που δεν γνωρίζετε. Το δεύτερο χρησιμοποιείται από τους Κουβανούς και έχει πολύ μικρότερη ανταλλακτική αξία, γι’ αυτό πρέπει να είστε αρκετά προσεκτικοί στις συναλλαγές σας. Δείτε εδώ τα pesos convertibles. Δείτε εδώ τα κοινά pesos. Δείτε εδώ τα coins (1 CUC = 100 Centavos). Bρείτε εδώ τις ισοτιμίες του Εuro με τα pesos convertibles & τα απλά pesos αλλά και την μεταξύ των δύο pesos ισοτιμία. Να έχετε επίσης υπ’ όψιν σας πως οι πιστωτικές κάρτες από αμερικάνικες τράπεζες δεν γίνονται δεκτές. Διαβάστε τέλος πολύ προσεκτικά: infos

• Electricity

Tα σπίτια στη Κούβα έχουν ρεύμα 110V ενώ τα περισσότερα ξενοδοχεία 220V. Για να μην έχετε κάποιο πρόβλημα όμως, καλό είναι να έχετε μαζί σας και έναν αντάπτορα.

• Πρεσβεία της Ελλάδας στη Κούβα

5th Avenida No 7802 & 78 str. Miramar Playa – Havana – tel. 0053-7-2042995 & 2042854

• Telephone codes

Cuban area-codes

• Αγοράζοντας πούρα

Στη Κούβα μπορείτε να βρείτε πούρα παντού. Είναι σίγουρο πως άγνωστοι θα σας πλησιάσουν για να αγοράσετε φθηνά πούρα. Να είστε πάντοτε πολύ προσεκτικοί σε όποια συναλλαγή κάνετε και βέβαια υποψιασμένοι, για την ποιότητα των πούρων που δεν ψωνίζετε από ένα κατάστημα • infos

Cigar shops I • Cigar shops II • Cigar shops III • more infos • Cigar prices

• History

timetable history of CubaDay 1

Μετά από ένα δεκάωρο ταξίδι απ’ τη Μαδρίτη με πτήση της Iberia, επιτέλους φτάσαμε στο Jose Marti international airport της Αβάνας. Η ώρα ήταν γύρω στις 9 το βράδυ όταν μας υποδέχτηκε η ζεστή και υγρή πρωτεύουσα της Κούβας. Τελικά πήραμε ένα taxi ακριβώς έξω απ’ τις αφίξεις και σε λιγότερο από μισή ώρα βρισκόμασταν στη περίφημη λεωφόρο της Malecon, με κατεύθυνση τη παλιά πόλη. Επιλέξαμε να μείνουμε στη καρδιά της Αβάνας, ώστε να έχουμε άμεση πρόσβαση στα περισσότερα αξιοθέατα, χωρίς να χάνουμε χρόνο με αναγκαστικές μετακινήσεις από άλλα σημεία της πόλης. Κάναμε κράτηση λοιπόν στο ιστορικό ξενοδοχείο Ambos Mundos, εκεί όπου έγραψε (room 511) το μεγαλύτερο κομμάτι από το έργο του “Για ποιόν χτυπά η καμπάνα”, ο Ernest Hemingway •  Book the Ambos Mundos hotel • Map. Γύρω στις 10μμ ξεκίνησε επιτέλους και για μας η fiesta. Κατευθυνθήκαμε προς τη plaza de la Catedral τη ψυχή της πόλης. Ήταν γεμάτη από ντόπιους και τουρίστες λογιών-λογιών, ενώ η μουσική ξεχείλιζε από παντού. Σκεφτήκαμε να πιούμε εδώ σ’ αυτό το πανηγύρι το πρώτο μας mojito, μα επειδή η ώρα περνούσε, αποφασίσαμε να πάμε κατ’ ευθείαν στο πιο φημισμένο μπαρ της Αβάνας, τη περίφημη Bodeguita del Medio (που βρίσκεται εκεί κοντά στο καθεδρικό ναό και κλείνει λίγο μετά από τα μεσάνυχτα) • Map. Τέτοια ώρα φυσικά η bodeguita ήταν τιγκαρισμένη. Ευτυχώς όμως φανήκαμε αρκετά τυχεροί και σε πολύ λίγο άδειασε μια θεσούλα. Χωθήκαμε λοιπόν κι εμείς στα γρήγορα, για ν’ απολαύσουμε τη μποέμικη ατμόσφαιρα. Από εδώ πέρασαν διάφοροι μυστήριοι τύποι και ιστορικά πρόσωπα, όπως ο Hemingway, o Allende, o Lorca και πολλοί άλλοι. Η ιστορία της bodeguita είναι κυριολεκτικά γραμμένη επάνω στους τοίχους της, αφού όποιος περνούσε απ’ εδώ, άφηνε και την υπογραφή του επάνω τους.

Day 2

Μα φυσικά και ξυπνήσαμε πρωί- πρωί. Εδώ οι μουσικές τελειώνουν και αρχίζουν με το ξημέρωμα. Μετά το Cubano breakfast στο Ambos Mundos (δύο κόσμοι), ξεκινήσαμε για τη κατάκτηση της Αβάνας. Πρώτη στάση στη plaza de la Catedral (δυο βήματα από το ξενοδοχείο μας • map). O ήλιος έκαιγε ήδη, αν και ακόμα ήταν πολύ πριν το μεσημέρι. Το πρώτο που σου κάνει εντύπωση στην Αβάνα, είναι το καθαρό χαμόγελο αυτού του δυνατού λαού. Οι χαρακιές του Χρόνου δεν μπορούν με τίποτα να το ξεθωριάσουν. Έπειτα, είναι αυτές οι μουσικές, που ξεπηδούν από παντού λες κι είναι η γη που τις γεννά. Όπου κι αν είσαι, απ’ όλα τα σοκάκια έρχονται ακούραστοι ρυθμοί της Salsa, των Cha-Cha, Mambo και Rumba. Καθίσαμε στο el Patio επί της πλατείας, χαζεύοντας για κάμποση ώρα και πίνοντας φυσικά ένα πρώτο δροσιστικό mojito. Στη συνέχεια πήραμε την cale Empedrado και αφού ρίξαμε μια ματιά περνώντας έξω απ’ τη Bodeguita del Medio (ανοίγει γύρω στις 10.30πμ), κατευθυνθήκαμε προς την Avenida de la Misiones. Βγαίνοντας στη λεωφόρο στρίψαμε δεξιά, περάσαμε πρώτα έξω από το Museo National de Bellas Artes • map • έπειτα απ’ το Memorial Granma (το πλοιάριο με το οποίο έφτασαν στη Cuba το 1956 ο Fidel Castro με τους άντρες του, για να οργανώσουν την επανάσταση) και αμέσως φτάσαμε στo Μuseo de la Revolución • mapcarta • Έξω από την είσοδο του μουσείου (πριν την επανάσταση ήταν το προεδρικό μέγαρο του δικτάτορα Batista) είδαμε να στέκει ένα ρώσικο τανκ, που χρησιμοποιήθηκε από τις Κουβανικές επαναστατικές δυνάμεις και μετά από την επικράτησή τους, στην απόκρουση της επιχείρησης εισβολής αντικαθεστωτικών, υπό την καθοδήγηση δυνάμεων της CIA στον κόλπο των Χοίρων το 1961. Για μια ώρα περίπου περιηγηθήκαμε στο μουσείο, που είναι ανοικτό από τις 10.00πμ μέχρι τις 17.00μμ, βλέποντας πολλές φωτογραφίες, χάρτες, αιματοβαμμένες στολές και πολλά σπάνια εκθέματα. Γρήγορα μπήκαμε κι εμείς στο επαναστατικό πνεύμα της ταραγμένης εκείνης εποχής, φρεσκάρωντας όσες γνώσεις είχαμε από βιβλία ή αφηγήσεις παλαιοτέρων – The Cuban Revolution

Στις 10 Μαρτίου του 1952, ο Fulgencio Batista κατέλαβε την εξουσία στο νησί της Κούβας, μετά από αναίμακτο πραξικόπημα. Στις 26 Ιουλίου του 1953, ο Fidel Castro επιτέθηκε με μικρή δύναμη ανδρών, στη φρουρά του στρατού στο Santiago de Couba, σηματοδοτώντας έτσι την αρχή της επανάστασης κατά του διεφθαρμένου καθεστώτος Batista. Πολλοί από τους επαναστάτες σφαγιάστηκαν, ενώ οι υπόλοιποι μαζί με τον Castro φυλακίστηκαν. Έπειτα από μεγάλη προσπάθεια τους δόθηκε αμνηστία και αφέθηκαν ελεύθεροι τον Μάιο του 1955. Μετά από την απελευθέρωσή του, ο Fidel που βρέθηκε αυτοεξόριστος στο Mexico, άρχισε με μεγάλη μυστικότητα να προετοιμάζει την επανάσταση σε ουδέτερο έδαφος. Στρατολόγησε όσους έμπιστους μπορούσε να βρει και στις 25 Νοεμβρίου του 1956 (στη 1.30 μετά τα μεσάνυχτα της 24^ης Νοεμβρίου), ένα μικρό γιωτ ονόματι Granma (photo), αποχαιρετούσε το Mexico με πορεία προς τη Κούβα. Ο καιρός ήταν άθλιος και ο απόπλους είχε απαγορευτεί. Μέσα στο μικρό σκάφος και δίπλα στον Fidel Castro, βρίσκονταν 81 αποφασισμένοι άντρες, μεταξύ των οποίων κι ένας Αργεντίνος γιατρός. Ήταν ο Ernesto Guevara, o μετέπειτα Che. Στις 30 του Νοεμβρίου, άκουσαν στο radio πως είχε αρχίσει η εξέγερση στο Santiago de Cuba, με αρχηγό έναν δάσκαλο τον Frank Pais. Στις 2 Δεκεμβρίου, το Granma έπιασε σε μια βαλτώδη περιοχή της παραλίας του Los Coloradas. Το υποδέχτηκαν τα φονικά πυρά από ένα σκάφος της ακτοφυλακής που τους είχε ήδη εντοπίσει. Οι ταλαιπωρημένοι άντρες από τη πείνα και τη ναυτία, προσπάθησαν όπως-όπως να κρυφτούν στα φυτά των ελών. Όσοι τα κατάφεραν, μόνο με τα όπλα τους δίχως προμήθειες ή άλλα εφόδια, έφτασαν μετά από ολονύκτια πορεία στο χωριό Alegria de Pio. Ικανοποίησαν τη πείνα και τη δίψα τους τρώγοντας λίγα ζαχαροκάλαμα και συνέχισαν τον δρόμο τους προς τα βουνά της Sierra Maestra. Mόνο οι 10 τελικά κατάφεραν να επιζήσουν από τους 82 που ξεκίνησαν εκείν τα μεσάνυχτα από το Mexico. Οι υπόλοιποι εξοντώθηκαν από τα αλλεπάλληλα χτυπήματα των δυνάμεων του στρατού και της αεροπορίας του Batista. Όσοι επιβίωσαν όμως, ανάμεσά τους ο Fidel Castro, o Che, o Camilo Cienfuengos, οργάνωσαν τον επαναστατικό αγώνα κατά του δικτάτορα και πέτυχαν την ανατροπή του, γράφοντας στα βουνά της Sierra Maestra την δική τους εποποιία.

Φύγαμε απ’ το μουσείο της επανάστασης και ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο προς τα πίσω, κάναμε πρώτα μια επίσκεψη στο Museo National de Bellas Artes. Κατόπιν συνεχίσαμε επάνω στην avenida Belgica (συνέχεια της av. de la Misiones). Στρίψαμε δεξιά στην cale Obrapia, κόψαμε κάθετα την Zulueta και κινούμενοι προς την ίδια κατεύθυνση πέσαμε πάνω στη Paseo de Marti και στο Καπιτώλιο της Αβάνας • map • που έχει χτιστεί με πρότυπο το Καπιτώλιο των USA. Μπήκαμε για λίγο στο εσωτερικό του μεγάρου και συνεχίσαμε για τη Fabrica de Tabacos Partagas (πίσω ακριβώς από το Καπιτώλιο και στην cale Industria • map), τη παλαιότερη φάμπρικα πούρων της Αβάνας. Αγοράσαμε μερικά πούρα και περιηγηθήκαμε στους χώρους όπου οι εργαζόμενοι έκοβαν και τύλιγαν επιδέξια τα φύλλα του καπνού. Βγαίνοντας, καταλάβαμε πόσο πολύ καίει ο μεσημεριανός ήλιος της Κούβας. Για λίγο χαθήκαμε μέσα στα στενά, ανακαλύπτοντας τελικά τη Floridita, (περάσαμε πάλι μπροστά από το Καπιτώλιο και τη Paseo de Marti, κατεβήκαμε δεξιά προς την Obrapia που είχαμε ανέβει ερχόμενοι από το Museo National de Bellas Artes, στρίψαμε αριστερά στην av. Belgica και κάναμε δεξιά στην cale Obispo, για να βρούμε αμέσως στο νούμερο 557 το διάσημο μπαρ • map) ένα απ’ τα γνώριμα λημέρια του Heminway, όπου και δροσιστήκαμε βέβαια με ένα daiquiri. Πριν από τις 6 το απόγευμα, γυρέψαμε ένα taxi στη Paseo de Marti μπροστά από το Καπιτώλιο. Μπήκαμε σε μια καλογυαλισμένη παλιά αμερικάνικη chevrolet με θαυμάσια δέρματα στο εσωτερικό της (μια από τις attractions της Αβάνας είναι αυτά τα παλιά αυτοκίνητα) και φύγαμε για τη περίφημη λεωφόρο της Malecon. Φτάνοντας στη θάλασσα κατεβήκαμε από τη σεβρολέτα και πήραμε προς τ’ αριστερά τη μεγάλη λεωφόρο. Περπατήσαμε αρκετά και καθίσαμε στη προκυμαία για να ρεμβάσουμε τον απέραντο ωκεανό. Στο γυρισμό ο ήλιος είχε αρχίσει να γέρνει πια και τελικά ο ουρανός πήρε το χρώμα της φωτιάς. Στρίψαμε δεξιά στην Galiano και σε λιγότερο από ένα χιλιόμετρο στρίψαμε πάλι δεξιά στη Concordia. Περπατήσαμε ακόμα λίγο (λιγότερο και πάλι από ένα χιλιόμετρο) και φτάσαμε τελικά στο paladar Guarida στο νούμερο 418 της Concordia, για να κλείσουμε την ημέρα μας με ένα δείπνο αντάξιό της • map

• Paladar info

Day 3

Ξεκινήσαμε την ημέρα μας ξανά απ’ τη plaza de la Catedral, απ’ όπου ψωνίσαμε μερικά αναμνηστικά. Σκεφτήκαμε να πιούμε αργότερα το καθιερωμένο mojito, οπότε πήραμε ένα taxi και φύγαμε για το σπίτι του Ernest Ηemingway 16km από το κέντρο της Αβάνας. Συνενοηθήκαμε με τον οδηγό του taxi να μας περιμένει και ρουφήξαμε άπληστα την ενέργεια, που ξεχειλίζει από τα ανεξίτηλα αχνάρια του συγγραφέα. Στη συνέχεια επιστρέψαμε πάλι στο κέντρο και στη plaza de la Revolución, για photos στη μεγαλύτερη πλατεία της Αβάνας, εδώ που δεσπόζει στο ψηλότερο κτίριο της πόλης η εικόνα του Che, εδώ που ο Castro εκφώνησε πολλούς από τους φλογερούς του λόγους. Δεν αργήσαμε καθόλου εδώ και με το ίδιο taxi επιστρέψαμε στη παλιά πόλη. Mεσημέρι πια, ήταν η ώρα του mojito. Χωθήκαμε στα στενά πάνω από τη plaza de la Catedral, στη περιοχή που μεσολαβεί μέχρι τη Paseo de Marti και το Καπιτώλιο. Βρήκαμε ένα μαγαζάκι για ντόπιους και μπήκαμε κι εμείς να ξαποστάσουμε για λίγο. Η ζέστη ήταν στο απόγειο και ήταν μια ευκαιρία να δροσιστούμε. Το μαγαζάκι ήταν εντελώς λιτό μα πολύ γραφικό. Πήραμε ένα mojito (φυσικά), ένα πολύ απλό σάντουιτς και λίγα τσιπς, που μάλλον όμως δεν τρωγόντουσαν. Από πάνω μας γυρνούσαν οι έλικες, μα η ζέστη τους νικούσε κατά κράτος. Σε λίγο, μια μπάντα απ’ αυτές που κυκλοφορούν παντού στους δρόμους της Αβάνας, μπήκε μέσα και πλημμύρησε το σύμπαν απ’ το ρυθμό της Salsa. Ήταν από εκείνες τις στιγμές, που θες δε θες φυλακίζονται σε κάποιο μέρος του μυαλού σου. Όταν έφυγε η μπάντα μετά από αρκετή ώρα, σηκωθήκαμε κι εμείς για το επόμενο μας βήμα. Περάσαμε απ’ τη plaza de la Catedral με κατεύθυνση στη κοντινή πλατεία plaza de Armas και το παζάρι που γίνεται εκεί. Αγοράσαμε νομίσματα με τον Che που η σκιά του πέφτει βαριά σε κάθε γωνιά της Αβάνας, κάποιες street-art ζωγραφιές έτοιμες για τελάρωμα και φύγαμε προς τη Malecon για μια επίσκεψη στο κοντινό Havana Club Foundation (Museum of Rum) • map. Αργότερα πήραμε το μικρό ferry, λίγο πιο κάτω από το Museum de Rum (δρομολόγια κάθε 20´), για να περάσουμε απέναντι στην άλλη μεριά του λιμανιού της Αβάνας και στο μεγαλύτερο φρούριο της Αμερικής, το San Carlos de la Cabaña. Θαυμάσαμε τη θέα της Αβάνας από μακριά, κι εξερευνήσαμε το ιστορικό φρούριο απ’ άκρη σε άκρη. Επισκεφτήκαμε τα λίγα μικρά μουσεία που υπάρχουν στον χώρο και για λίγο μεταφερθήκαμε σε άλλες, μακρινές ή κοντινές εποχές. Αργότερα πήραμε πάλι το ferry και επιστρέψαμε στην παλιά Αβάνα, όταν ο ήλιος χανόταν ξανά στον ωκεανό (στις 20.30 κάθε βράδυ, γίνεται μια καθιερωμένη τελετή με κανονιοβολισμούς των παλιών κανονιών. Αν θέλετε να τη παρακολουθήσετε από κοντά, να ξέρετε πως θα έχουν ήδη εκείνη την ώρα σταματήσει τα δρομολόγια των ferry μέχρι και το επόμενο πρωί. Επίσης δεν υπάρχει περίπτωση να βρείτε taxi στη τριγύρω περιοχή. Επομένως το καλύτερο που έχετε να κάνετε, είναι να έχετε πάει στο φρούριο με κάποιο taxi και να έχετε συνενοηθεί με τον οδηγό του να σας περιμένει για την επιστροφή σας). Tελειώσαμε την ημέρα μ’ ένα πολύ special δείπνο στο paladar της Doña Eutemia στη plaza de la Catedral (callejon del Chorro 60 και ευτυχώς που βρήκαμε τραπέζι). Tην επόμενη ημέρα θα φεύγαμε πρωί-πρωί για το Santiago de Cuba, για να γυρέψουμε στη συνέχεια τα ίχνη του Che στη Sierra Maestra.

Day 4

Μετά από μιάμιση ώρα πτήση με την Cubana, προσγειωθήκαμε στο Santiago de Cuba. Αρχικά είχαμε σκεφτεί να πάμε με λεωφορείο (Viazul routes, διάρκεια 14 ώρες), διασχίζοντας έτσι σχεδόν όλο το νησί από τη μια άκρη έως την άλλη. Τελικά όμως αποφασίσαμε να μην χάσουμε καθόλου απ’ τον πολύτιμο χρόνο μας και πήραμε το αερόπλανο. Στο airport μας περίμενε στωικά το νοικιάρικο για να φύγουμε γρήγορα προς τη πόλη, όπου και περιπλανηθήκαμε στο ιστορικό της κέντρο • attractions map. Το μεσημέρι φύγαμε απ’ αυτή τη γενέτειρα πολύ σπουδαίων μουσικών (μεταξύ των οποίων και του Ibrahim Ferrer), για να εξερευνήσουμε μια διαδρομή προς τα νοτιοανατολικά, όπου υπάρχουν μερικές όμορφες μοναχικές παραλίες. Βγήκαμε στην Carretera de Baconao με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Περάσαμε μέσα από τη προïστορική κοιλάδα • όπου αφήνοντας το αυτοκίνητο, κάναμε έναν μικρό περίπατο στη μακρινή εκείνη εποχή ανάμεσα στους δεινόσαυρους. Στη συνέχεια επιβιβαστήκαμε πάλι στο νοικιάρικο και πολύ γρήγορα αφήσαμε την Carretera Baconao, στρίβοντας δεξιά στην Carretera al resort villa Daiquiri. Αυτή μας έβγαλε στην playa Daiquiri για να καταλήξουμε στη γειτονική της playa Bacajagua όπου και ρίξαμε τη βουτιά μας στη θάλασσα (δείτε σημεία της διαδρομής και μεγενθύνοντας τον χάρτη, βρείτε τη Valle de la Prehistoria και τη playa Bacajagua). Aργά το απόγευμα επιστρέψαμε στο Santiago de Cuba. Περπατήσαμε στο ιστορικό κέντρο, δειπνήσαμε στο paladar las Gallegas, ακούσαμε αφροκουβάνικους ρυθμούς μουσικής σ’ ένα μικρό μαγαζάκι και τέλος διανυκτερεύσαμε στο Casa Granda Hotel

Day 5

Ξεκινήσαμε πολύ νωρίς γιατί θα έπρεπε να καταπιούμε αρκετά χιλιόμετρα. Αφήσαμε πίσω μας το πανέμορφο Santiago de Cuba και κατευθυνθήκαμε δυτικά προς το Pilon village, οδηγώντας στον παραλιακό δρόμο για 184km • map. Απ’ το Pilon αρχίζουμε πια να αφουγκραζόμαστε το λαχάνιασμα των αντρών του Granma. Πίσω του απλώνεται η Sierra Maestra, εκεί που βρήκαν καταφύγιο ο Fidel, o Che, o Camilo και όσοι λίγοι επέζησαν τις πρώτες ημέρες της επανάστασης. Κάναμε μια σύντομη επίσκεψη στο μικρό μουσείο που φέρει το όνομα της επαναστάτριας συντρόφου του Fidel, της Celia Sanchez, φορτώσαμε βενζίνη και φύγαμε. Δεν πήραμε τον κεντρικό δρόμο προς το Niquero, αλλά συνεχίσαμε δυτικά με κατεύθυνση προς το Alegria del Pio (περάσαμε από το dos Bocas και μετά από το Ojo de Toro) – map1 / map2 – εκεί όπου κατέφυγαν μετά το πρώτο τους βράδυ στο νησί οι άντρες του Fidel και κρύφτηκαν απ’ τους στρατιώτες του Batista στις φυτείες με τα ζαχαροκάλαμα. Μετά από μια μικρή στάση, συνεχίσαμε μέσα από τους μικρούς επαρχιακούς δρομίσκους (περάσαμε από το Limones και το Ricardo), για να φτάσουμε μέσω του Niquero στo las Coloradas, εκεί που ολοκλήρωσε την αποστολή του ερχόμενο από το Mexico το Granma με τους 81 επιβάτες του • map. Eπισκεφτήκαμε φυσικά το μουσείο του Coloradas όπου υπάρχει ένα αντίγραφο του θρυλικού σκάφους Granma και ενημερωθήκαμε γενικά για τη πορεία των επαναστατών προς τη Sierra Maestra. Στη συνέχεια φύγαμε για το Manzanillo (περνώντας πάλι από το Niquero) • map • και από εκεί για το Bartolome Maso • map. Το απόγευμα τέλος, φτάσαμε στο χωριό Santo Domingo στη καρδιά της Sierra Maestra, όπου και θα περνάγαμε το βράδυ στο Hotel Villa Santo Domingo (δείτε στο street map του ξενοδοχείου την τοποθεσία, αλλά και τη διαδρομή από το Bartolome Maso έως το Santo Domingo). Το πρωί θα γυρεύαμε μέσα στο δάσος την Comandacia, ένα από τα καταφύγια του Che και των άλλων επαναστατών, απ’ όπου εξέπεμπε ο επαναστατικός ραδιοφωνικός σταθμός radio Rebelde.

Day 6

Σηκωθήκαμε πολύ πρωί και πήγαμε στο entrance office για την άδεια εισόδου στο national park. Πήραμε μαζί μας κι έναν personal guide που περίμενε εκεί και φύγαμε με το νοικιάρικο για μια τοποθεσία που τη λένε Alto de Naranjo (5km από το Santo Domingo). Από εκεί πήραμε το μονοπάτι (3km) προς τη Comadancia, μέσα στη πλούσια βλάστηση της Sierra Maestra. Είχαμε πάρει μαζί λίγα τρόφιμα και αρκετό εμφιαλωμένο νερό, καθώς οι θερμοκρασίες εδώ μπορεί να φτάσουν ως τους 40° C την ημέρα (πάρτε και κάποιο αντικουνουπικό μαζί σας γιατί ειδικά μετά το απόγευμα τα mosquitos πιάνουν δουλειά). Φτάσαμε σχετικά γρήγορα στο καταφύγιο του Fidel και του Che, παίρνοντας μια μικρή γεύση απ’ τη ζωή τους πάνω στο βουνό. Το μεσημέρι γυρίσαμε και πάλι στο χωριό μετά από περίπου 4 ώρες που κράτησε συνολικά το μικρό μας trekking, καθώς το ίδιο βράδυ θα έπρεπε να είμαστε απ’ το Santo Domingo (μέσω Bartolome Maso) στο Santiago de Cuba, ώστε να πάρουμε τη πτήση της επιστροφής προς την Havana. Φτάσαμε στο Santiago το απόγευμα και καθώς η πτήση μας ήταν η τελευταία της ημέρας, προλάβαμε να κάνουμε ακόμα μία βόλτα στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Τέλος, αφήσαμε το νοικιάρικο στο αεροδρόμιο και απογειωθήκαμε για την Αβάνα.

Day 7

Το πρωί μας βρήκε στο Ambos Mundos της Αβάνας. Η εξόρμηση της ημέρας ήταν για το νησάκι Guama της λίμνης Treasure στη χερσόνησο Zapata. Μ’ ένα νοικιάρικο και πάλι, ξεκινήσαμε για την επαρχία του Matanzas (μπορείτε να πάτε και με κάποιο λεωφορείο της Viazul, που περνά από εκεί πηγαίνοντας για το Cienfuegos). Kατευθυνθήκαμε προς τον κόλπο των χοίρων (εκεί όπου το 1961 προσπάθησαν να εισβάλουν ανεπιτυχώς στη Κούβα αντικαθεστωτικοί με τη βοήθεια πρακτόρων της CIA, με σκοπό να ανατρέψουν τον Fidel Castro) και τη Playa Larga (179km από την Αβάνα). Λίγο πριν τη Playa Larga αφήσαμε το αυτοκίνητο και επιβιβαστήκαμε σε ταχύπλοο. Περίπου σε 15′ φτάσαμε στα μικρά νησάκια της λίμνης, ένα από τα οποία είναι και το Guama. Εκεί βρήκαμε το εκτροφείο των κροκοδείλων, καθώς και μια απομίμηση καταυλισμού ιθαγενών, που δυστυχώς εξαφανίστηκαν απ’ τους κατακτητές στο πέρασμα του χρόνου. Το βράδυ μείναμε στο πανέμορφο νησάκι και στο Hotel Ηorizontes Guama (δείτε στον street map του Ηotel Guama το σύμπλεγμα των μικρών νησιών της λίμνης Treasure)

Day 8

To πρωί φύγαμε απ’ το Guama με κατεύθυνση τη Playa Larga και από εκεί τη Playa Giron. Θέλαμε να κάνουμε μια βουτιά στα ζεστά νερά μιας όμορφης παραλίας της Καραïβικής, λίγο πριν το τέλος του ταξιδιού μας στη Κούβα.

Αν τυχόν πάτε την άνοιξη στη Κούβα, τότε να έχετε το νου σας όταν θα πάρετε το δρόμο από τη Playa Larga προς τη Playa Giron. Είναι η εποχή που χιλιάδες καβούρια βγαίνουν απ’ το δάσος και πηγαίνουν προς τη θάλασσα. Η εικόνα είναι πραγματικά εντυπωσιακή.

Φτάνοντας στη Playa Larga βρήκαμε μια παραδεισένια αμμουδιά. Χωρίς καθυστέρηση αφεθήκαμε στα κύματα και ευτυχώς που είχαμε προμηθευτεί αντιηλιακό, γιατί ο ήλιος εδώ πραγματικά δεν αστειεύεται. Το απόγευμα πήραμε μισοκαμμένοι (ακόμη και με αντιηλιακό) τον δρόμο της επιστροφής, για να χαρούμε το τελευταίο μας βράδυ στην Αβάνα. Όταν φτάσαμε, η Bodeguita del Medio ήταν στα φόρτε της, κι εμείς απογειωθήκαμε μαζί της.

Day 9

Παραδώσαμε το νοικιάρικο και γυρίσαμε στη plaza de la Catedral για να πιούμε ένα ακόμα mojito. H Salsa εισέβαλλε με ορμή στα κύτταρά μας. Τουρίστες και ντόπιοι, πηγαινοέρχονταν ασταμάτητα. Η πλατεία συνέχιζε το ταξίδι της, μα εμείς νιώθαμε ήδη τη μελαγχολία του ταξιδιώτη καθώς τελειώνει το ταξίδι του. Είμασταν όμως ακόμα έδώ, στην Αβάνα! Σηκωθήκαμε απ’ το eL Patio και χωθήκαμε στις γειτονιές. Όταν αργότερα βγήκαμε στη Malecon, ένα taxi ήρθε προς τη μεριά μας. Μια τελευταία βόλτα ίσως… 

• Havana 360°